S

Schildklier

Een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie) is de meest voorkomende hormonale stoornis bij katten ouder dan 10 jaar. De schildklier is een klein orgaantje dat bestaat uit 2 lobben die liggen in de hals van de kat. In 95% van de gevallen wordt deze aandoening veroorzaakt door een goedaardige tumor in de schildklier van de kat. De schildklier gaat teveel hormoon produceren waardoor de stofwisseling sneller gaat werken.

Symptomen

Doordat er een te hoog gehalte aan schildklierhormoon aanwezig is in het bloed van de kat functioneert het lichaam als het ware continu in een te hoge versnelling en kunnen een aantal kenmerkende symptomen zichtbaar worden. Eén van de eerste symptomen is dat de kat gaat vermageren ondanks een goede (soms zelfs zeer goede) eetlust. Er zijn echter ook katten die juist minder eetlust krijgen, maar dit komt minder vaak voor. Ook het gedrag van de kat kan veranderen: het dier gedraagt zich onrustig, wordt nerveus en kan zelfs agressief worden. Vaak wordt de vacht wat ruig en onverzorgd. De kat kan gaan braken en/of aan de diarree raken. Bij de dierenarts op de behandeltafel wordt vaak een snelle, bonzende hartslag gevonden met soms een hartruis. De diagnose wordt gesteld door middel van een bloedonderzoek, waarbij ook wordt gekeken naar de nierfunctie. Hyperthyreoïdie is een goed te behandelen aandoening, zolang de nierfunctie nog goed is. Als dit laatste niet zo is, zijn de vooruitzichten een stuk somberder.

Behandeling

1. Medicatie

De overactieve schildklier kunnen we remmen door de kat schildklierremmers toe te dienen, dit zijn pillen die de kat de rest van zijn leven twee keer per dag zal moeten innemen. De therapie wordt gestart met een zogenaamde startdosis, dit is voor elke kat gelijk. Na vier weken wordt er opnieuw bloed onderzocht en gekeken of de dosering aangepast moet worden. Ook wordt dan nogmaals gekeken hoe de nieren hun werk doen. Het kan gebeuren dat, nadat er gestart wordt met schildklierremmers, alsnog blijkt dat de nieren niet meer goed werken. Dat heeft te maken normaliseren van de bloeddruk na de start van de therapie. Als eenmaal een onderhoudsdosis is vastgesteld, wordt er twee keer per jaar controle gedaan van het bloed om te kijken of de dosering nog steeds juist is. De schildklier kan namelijk nog steeds doorgroeien en zodoende kan er in de loop van de tijd een hogere dosis schildklierremmers nodig zijn.

2. Radiotherapie

In 80-90% van de gevallen heeft radiotherapie een blijvend positief resultaat. Deze behandeling is mogelijk bij dierenkliniek De Lingehoeve te Lienden (Betuwe), de  Universiteitskliniek voor gezelschapsdieren te Gent (België). Bij dierenkliniek De Lingehoeve gaat het als volgt in z’n werk. De kat zal daar 5 dagen opgenomen worden. Voordat deze behandeling kan worden gestart moeten zowel de hoeveelheid schildklierhormoon als de nierfunctie in het bloed goed zijn. Dit betekent dat eerst gestart moet worden met schildklierremmers (tabletten) en na vier weken opnieuw bloedonderzoek gedaan moet worden om te kijken of de situatie goed genoeg is om deze behandeling in te zetten. In verband hiermee neemt onze dierenkliniek contact op met dierenkliniek De Lingehoeve. Pas dan kan een afspraak gemaakt worden bij De Lingehoeve. U kunt over het algemeen binnen enkele weken daar terecht met uw kat. Met een scan wordt het hyperactieve schildklierweefsel in beeld gebracht, waarna met de juiste hoeveelheid radioactief jodium dit weefsel selectief vernietigd kan worden. Na de behandeling moeten thuis nog een maand lang uitwerpselen en urine worden opgevangen, dit mag niet via de reguliere afvaldienst verwerkt worden in verband met radioactiviteit. Ook mag de kat niet in aanraking komen met zwangere vrouwen en kinderen onder de 18 jaar. Voor meer informatie kunt u op hun website kijken: www.delingehoeve.nl.

3. Speciale voeding: y/d voer van Hill’s

Deze voeding verbetert de gezondheid van de schildklier in 3 weken indien gegeven als enige voedingsbron (er mag echt geen enkel ander voedingsmiddel gegeven worden!). Dit is gebaseerd op het geven van een beperkt jodiumgehalte in de voeding, wat normaliter de productie van het schildklierhormoon (T4) normaliseert. Indien er andere voeding (al is het een klein kattensnoepje, mensenvoeding of sporen van het 'normale' voer in het voerbakje of voederbewaarblik) naast gegeven wordt, krijgt het dier extra jodium binnen wat er voor kan zorgen dat de schildklierwaarde weer stijgt en het dier weer ziek wordt.

4.Operatie

De overactieve schildklier kan worden verwijderd middels een operatie. Het vergrote deel wordt weggenomen waarbij geprobeerd wordt de bijschildklier (speldenknop groot) te laten zitten. Bij sommige katten gaat de resterende schildklier na een half jaar tot jaar ook groeien en is wederom een operatie nodig. Het is belangrijk om te weten dat vóór een operatie uitgevoerd kan worden, de kat eerst goed ‘gestabiliseerd’ moet zijn. Dat wil zeggen dat eerst schildklierremmers (tabletten) gegeven moeten worden, zoals hierboven uitgelegd, en pas geopereerd kan worden, als bij controles blijkt dat de hoeveelheid schildklierhormoon in het bloed weer normaal is. De nierfunctie moet ook goed zijn. Dit is nodig om zo het narcoserisico te verkleinen. Te veel schildklierhormoon geeft een te hoge bloeddruk en te snel kloppend hart en kan het narcoserisico sterk vergroten.

5. Niet behandelen

Uiteraard kan een eigenaar besluiten om geen behandeling in te zetten. Het dier zal dan echter in een korte tijd overlijden aan de gevolgen van de overactieve schildklier of ernstig gaan lijden. De stofwisseling is op een dusdanig hoog niveau gebracht dat het dier simpelweg uitgeput raakt. De hartspier gaat verdikken zodat deze uiteindelijk niet meer goed het bloed rond kan pompen en de nieren kunnen door de verhoogde bloeddruk volledig hun functie verliezen waardoor de kat zichzelf vergiftigt.

Prognose

Gelukkig is de prognose goed wanneer de diagnose op tijd wordt gesteld, de nierfunctie nog goed is en de schildklierfunctie weer binnen een normaal niveau is gebracht. De kat functioneert weer als vanouds en kan op een prettige manier oud worden. Bij de oudere kat is het dan ook erg verstandig om een preventief bloedonderzoek uit te laten voeren. Welke behandeling vervolgens het beste bij u en uw kat past, is afhankelijk van een aantal zaken. Overleg gerust met ons over de verschillende mogelijkheden, dan kunnen we samen kiezen voor een passende behandeling!

Seniorenprogramma

We krijgen er zelf mee te maken: ouder worden. We hebben vaker de fysiotherapeut nodig, dragen een bril of lenzen. Een gehoorapparaat is heel normaal en zijn onze heupen versleten, geen probleem: binnen een aantal maanden loop je met een kunstheup weer als vanouds.

Maar als we kijken naar onze dieren, is het helaas vaak zo dat zij met ouderdomskwalen door blijven lopen. Ten eerste omdat ze het niet goed laten zien als er wat mis is. En ten tweede omdat u als eigenaar de symptomen niet altijd herkent. Toch is het heel belangrijk dat problemen tijdig herkend worden, want in veel gevallen is er nog (relatief eenvoudig) wat aan te doen.

Wij adviseren daarom uw huisdier, als deze eenmaal de leeftijd van 8 jaar heeft bereikt, twee keer per jaar na te laten kijken bij uw dierenarts.

Voorbeelden van veel voorkomende ouderdomskwalen bij huisdieren

1. Bij katten is een veel voorkomende klacht dat ze, als ze ouder worden, mager worden en veel drinken. Vaak gaan ze ook wat lelijk in hun haar zitten. In veel gevallen hebben deze dieren een nierprobleem. Dit kan worden aangetoond door een bloedonderzoek dat we hier zelf in de praktijk kunnen doen. De behandeling bestaat over het algemeen uit dieetvoeding en medicijnen. Veel katten hebben op deze manier nog jaren een goed leven.

2. Bij honden horen we vaak dat ze veel liggen te slapen en weinig zin hebben om te wandelen. Uit onderzoek en röntgenfoto’s blijkt dan vaak dat ze artrose hebben. Dit betekent dat het gewrichtskraakbeen versleten is. Dit veroorzaakt veel pijn en stijfheid. Bij mensen komt dit ook veel voor. Mensen krijgen echter tabletten die de ontsteking in de gewrichten remmen en de pijn verminderen. Daarnaast gaat men naar de fysiotherapeut en zal men moeten gaan bewegen en sporten om alles soepel te krijgen en te houden. Bij honden is dit precies hetzelfde. Ze krijgen speciale medicatie en worden behandeld bij de dierfysiotherapeut (de dierfysiotherapeut waar wij mee samen werken is Anja Aartsen uit Annen). Sommige honden volgen bewegingstherapie bij ons op de praktijk en gaan daarmee thuis aan de slag.

Om u te helpen uw oudere dier zo lang mogelijk gezond te houden bieden we een senioren check-up aan. Gemiddeld genomen kunt u er vanuit gaan dat uw dier vanaf 7 jaar senior is. Grote hondenrassen zijn al vanaf 5 jaar senior.

Wat houdt een seniorenconsult in?

U komt samen met uw dier op afspraak bij ons op de praktijk. Het is handig als u wat urine van uw huisdier kunt opvangen en meenemen naar de praktijk. De dierenarts zal bloed afnemen dat samen met de meegebrachte urine direct in ons laboratorium onderzocht zal worden.

Eén van onze assistentes zal samen met u het dier bekijken en allerlei onderwerpen met u bespreken. Daarna zal de dierenarts uw dier verder nakijken en het verslag van de assistente en de uitslagen uit ons laboratorium samen met u bespreken. Mochten er problemen naar voren komen, dan krijgt u natuurlijk direct advies hierover. Als er verder onderzoek gedaan moet worden, kan dat in de meeste gevallen direct gedaan worden.

De kosten van de senioren check-up zijn €111.60 voor de hond. Voor de kat liggen de kosten op 121,75 euro. Dit is zo'n 30 euro goedkoper dan wanneer alles apart in rekening gebracht zou worden.

Gratis assistentenspreekuur

U kunt ook op afspraak terecht op de gratis consulten van onze assistentes. Op dinsdag- en woensdagmiddag (en 1 keer in de 2 weken de woensdagavond) controleren ze bij uw dier: het gebit, de vacht, de ogen, de oren en het gewicht. Daarnaast kijken ze hoe het dier beweegt en bespreken de ouderdomskwalen met u.

Gelukkig betekent ouder worden tegenwoordig niet per definitie dat je de gebreken maar moet accepteren. In de meeste gevallen is er veel aan te doen!

Slakkenkorrels

Slakkenkorrels zijn zeer giftig en kunnen dodelijk zijn voor uw huisdier. Als uw huisdier slakkenkorrels heeft gehad, neem gelijk contact op met uw dierenarts.

De werkzame (giftige) stof van slakkengif is Metaldehyde. Slakkenkorrels bevatten naast Metaldehyde vaak de bittere stof bitrex. Deze bittere stof zorgt ervoor dat kinderen de korrels uit spugen mochten ze die in hun mond stoppen. Honden en katten storen zich echter niet aan deze bittere smaak en kunnen zo grote hoeveelheden verorberen. Metaldehyde kan, afhankelijk van de hoeveelheid, ziekteverschijnselen in twee fasen geven. Direct na opname treden vaak maag- en darmklachten op zoals speekselen, braken en diarree. Terwijl na enige uren effecten als bewustzijnsdaling, dronkemansgang, spiertrillingen, snelle bewegingen van de pupil in het oog en epileptische aanvallen kunnen ontwikkelen. Coma en de dood kan binnen 24 uur optreden. Er is geen antigif, soms helpen anti-epilepsie medicijnen maar vaak is de kans op genezing niet al te groot. Kortom, zodra u denkt dat uw huisdier slakkenkorrels heeft gegeten, moet hij/zij zo snel mogelijk braken, dus bel direct een dierenarts!

Sterilisatie van de poes

Steriliseren kan vanaf een leeftijd van een ½ jaar. De eierstokken worden verwijderd en, indien afwijkend, de baarmoeder ook. De operatie wordt gedaan via een klein sneetje vlakbij de navel waarbij de wond weer onderhuids gehecht wordt. I.v.m. de overvolle asiels raden wij sterk aan om poezen te laten steriliseren.

Hoewel er, net als bij de hond, duidelijke gezondheidsredenen zijn om de poes te laten steriliseren, geen kans meer op baarmoederproblemen en sterk verminderde kans op melkklierkanker, zijn er andere redenen die zeker net zo zwaar tellen. In Nederland hebben we een grote groep zwerfkatten en katten die in asiels zitten omdat niemand ze wil hebben. Opvangcentra zitten allemaal overvol. Door uw kat te laten steriliseren kunt u helpen dit probleem kleiner te maken. Zeker in stedelijke gebieden kan een niet-gecastreerde kater vrijwel alle poezen in een omtrek van 1 km drachtig maken. Doordat poezen een eisprong hebben tijdens de dekking is het eigenlijk altijd zeker dat de poes drachtig wordt. Daarbij kan een poes drachtig worden van meerdere katers, u bent dus meestal niet zeker wie de vader is. Sterilisatie van de poes kan al als de poes 6 maanden is, dus nog voordat de poes krols wordt.

Voordelen

• Geen kans meer op dracht
• Geen kans meer op baarmoederontsteking
• Sterk verminderde kans op melkklierkanker
• Verminderde kans op suikerziekte
• Gesteriliseerde poezen blijven dichter bij huis, daardoor minder kans om verkeers-slachtoffer te worden.
• De poes wordt niet meer krols. De krolsheid kan veel overlast veroorzaken, bovendien trekt het katers aan die onder uw raam gaan zitten schreeuwen en de buurt onder sproeien

Nadelen

• Elke narcose heeft een (heel klein) risico
• Gesteriliseerde poezen worden makkelijker dik, geef dus gelijk na de sterilisatie minder eten dan daarvoor

Voor de operatie

Het is van belang dat de poes nuchter is als ze onder narcose gebracht wordt. Dit betekent dat ze 6 uur van te voren geen eten meer mag hebben, wel water. De poes kan namelijk misselijk worden van de narcose en als ze moet overgeven is er een kleine kans dat ze stikt. Dus als de poes normaalgesproken buiten komt, hou haar dan even een nachtje binnen. U weet nooit wat ze buiten allemaal tegenkomt. Voor de operatie wordt eerst goed geluisterd naar het hart en de longen om te kijken of dit allemaal in orde is. Als dit allemaal in orde is, wordt de poes onder algehele narcose gebracht.

De operatie

Voor de operatie krijgt de poes een injectie met pijnstilling. De buik wordt geschoren, gewassen en ontsmet. Net onder de navel wordt een sneetje gemaakt in de buik. De eierstokken worden verwijderd en soms wordt ook de baarmoeder verwijderd, afhankelijk van hoe deze eruit ziet. Als deze er afwijkend uitziet, wordt de baarmoeder helemaal verwijderd. Vervolgens wordt de wond gehecht. Er wordt onderhuids gehecht. Soms is het nog nodig om alsnog 1 hechting de buitenkant te plaatsen. Deze kan na 10 dagen verwijderd worden.

Na de operatie

U kunt de poes een paar uur later weer bij ons ophalen. Het is belangrijk dat u de poes in een rustige en warme omgeving weglegt. De poes kan wat schrikachtig zijn van de narcose, dus houd andere dieren en kinderen even uit de buurt. U krijgt na de operatie pijnstilling mee en een blikje lichtverteerbaar voer voor de poes.

Stichting Sociale Huisdierenzorg Noord Nederland

Dierenkliniek Winsum steunt al een aantal jaren Stichting Huisdierenzorg Noord Nederland.

Het beroep van dierenarts assistente is niet altijd even gemakkelijk. Je komt in de praktijk veel situaties tegen die verre van plezierig zijn. Neem bijvoorbeeld dieren die door geld gebrek veel te laat bij ons komen en op sterven na dood zijn. Of hoogdrachtige katten die op het laatste moment nog even gesteriliseerd worden en waarvan de bijna volgroeide kittens geëuthanaseerd worden. Mensen die ernstig verwaarloosde zwervers uit hun tuin vissen en hopen dat je ze nog weer op kunt lappen. Dieren met een ernstige ziekte die uit financiële overweging moeten worden geëuthanaseerd, omdat de behandeling niet betaald kan worden.

Maar er is hoop!

Bij ons in het praktijk gebied rijdt een hele oude auto rond met een schat van een dame achter het stuur. Ook al is deze mevrouw al op leeftijd, ze is nog steeds bloedfanatiek.

We hebben het over onze topper; mevrouw Loorbach. Zij kent de omgeving en de mensen als haar broekzak en heeft een neus voor dierenleed. Zij werkt volgens het principe: als mensen met problemen geen hulp durven zoeken, zoek ik hen gewoon op.

Voor mensen met een minimum inkomen biedt zij de helpende hand. Natuurlijk springt ze in de bres bij problemen, maar het belangrijkste vindt ze wel de sterilisatie en castratie van katten en het geven van goede voorlichting. Het grootste probleem is immers dat er veel te veel katten zijn.

De dierenasiels zitten permanent vol en ook zijn er veel te veel zwerfkatten.  Dat is de basis van al het dierenleed en daar moeten we volgens mevrouw Loorbach mee aan de slag.

Ook wij worden wel eens uit de brand geholpen door haar. Als wij weer eens een “afdankertje” van iemand hebben op de praktijk, vindt mevrouw Loorbach er wel weer een goed tehuis voor.

Het fijne is dat ze de problemen heel lokaal aanpakt. Doordat ze de mensen kent, kan ze heel direct en zonder verspilling van tijd en geld in actie komen. Wij zien dat deze korte lijnen erg goed werken.

Foundation Social Pet Care Northern Netherlands.
Contact person: Mrs. S Loorbach-Schulte
F. Cleveringastraat 6
9964 BB Wehe-den Hoorn
0595-572043
socialehuisdierenzorg.nl

Suikerziekte

Net als bij mensen, komt bij de hond en de kat suikerziekte voor. Hiervoor zijn verschillende oorzaken. Vaak merk je aan je huisdier dat hij veel drinkt en plast, maar ook veel eet en toch mager wordt. De diagnose is makkelijk via urine- en bloedonderzoek te stellen. De behandeling bestaat uit het 2 x daags spuiten van insuline onder de huid. De dierenarts leert de eigenaar dit om thuis te gaan doen.

Inleiding

Lichaamscellen hebben voeding (glucose) nodig om te kunnen functioneren. Als we eten nemen we voeding tot ons. Deze voeding wordt in de maag en darmen afgebroken en komt tenslotte als glucose (suiker) in ons bloed terecht. Om de glucose vanuit het bloed de cellen in te krijgen is insuline nodig. Insuline wordt in de alvleesklier gemaakt door de eilandjes van Langerhans en komt vervolgens in het bloed terecht. Insuline opent de cel voor de glucose, het heeft als het ware een sleutelfunctie. Wanneer er een tekort is aan insuline, spreken we van suikerziekte of diabetes mellitus. Glucose kan dan de lichaamscellen niet in en blijft in het bloed circuleren zonder dat het gebruikt wordt. De nieren scheiden uiteindelijk dit overtollig glucose uit via de urine. Hiervoor is veel water nodig. Het dier gaat daardoor erg veel drinken. Daarnaast blijven de cellen om voeding (glucose) vragen waardoor het dier continu een hongergevoel heeft en dus veel zal eten. Ondanks dit vele eten wordt het dier magerder aangezien er geen voeding in de cellen komt. Dus: een dier dat veel drinkt en eet en toch afvalt, is verdacht van suikerziekte.

Hoe ontstaat suikerziekte?

Dit kan bij de hond ontstaan door het afsterven van de cellen in de eilandjes van Langerhans. Daarnaast kan een teef na een loopsheid onder invloed van hormonen suikerziekte ontwikkelen. Een derde mogelijkheid is dat onder invloed van bepaalde medicijnen suikerziekte gaat ontstaan. Bij de kat ontstaat suikerziekte vaak door overgewicht en inactiviteit. Dit is te vergelijken met de ouderdomssuiker die we veel bij mensen zien.

Diagnose

We kunnen suikerziekte gelukkig makkelijk vaststellen. Allereerst hebben we de verschijnselen van veel eten en drinken en toch magerder worden. Mocht u uw huisdier van suikerziekte verdenken dan is het verstandig een beetje urine mee te nemen naar uw dierenarts. Als hier inderdaad glucose in zit, wordt meestal meteen een beetje bloed bij uw dier afgenomen. Als daar ook een veel te hoog gehalte aan glucose in zit, kunnen we de diagnose suikerziekte vaststellen.

Indien het gaat om een niet gesteriliseerde teef, wordt aangeraden deze eerst snel te steriliseren. Ook wordt naar eventuele medicatie gekeken en deze aangepast indien mogelijk. Overgewicht moet aangepakt worden. Bij de kat is afvallen en het bevorderen van activiteit erg belangrijk.

Therapie

Als de diagnose eenmaal gesteld is moet er een behandeling ingesteld worden. Dit houdt in dat u uw hond of kat twee keer per dag met insuline ingespoten moet worden op vaste tijden. Het inspuiten is makkelijk te leren en geeft meestal weinig problemen. Men moet zich wel realiseren dat regelmaat erg belangrijk is en dat de hond of kat ook z’n insuline moet krijgen in het weekend of als u een dagje weg gaat. Uw dierenarts zal u begeleiden met het reguleren van de suikerziekte van uw huisdier.